Tiểu luận tư tưởng triết học đạo gia, giá trị và hạn chế

Bài viết chia sẻ tiểu Luận Sư ̣tương đồng và khác biêṭ giữa nho giáo và đaọ giáo ở Trung Quốc thời cổ đại đến các bạn sinh viên tham khảo. Và còn rất nhiều đề tài tiểu luận khác được Luận văn 3C cập nhập hàng ngày đến các bạn sinh viên, nếu như các bạn muốn tham khảo nhiều bài viết hơn nữa thì tham khảo tại trang website của Luận văn 3C nhé.

Ngoài ra, các bạn có gặp khó khăn trong việc làm bài tiểu luận môn học, hay tiểu luận tốt nghiệp thì liên hệ với Luận văn 3C để được hỗ trợ viết bài. 

=>Dịch vụ viết tiểu luận thuê

A. LƯỢC SỬ ĐẠO GIA

I. Nguồn gốc và nền tảng:

1. Bối cảnh lịch sử:

Trung Hoa là một đất nước rộng lớn thuộc vùng Đông Á, có hai con sông lớn chảy qua là Hoàng Hà và Trường Giang. Hơn hai ngàn năm trước công nguyên, trong khi Châu Âu còn năm trong bóng tối của sự man rợ, Hy Lạp đang mở rộng ảnh hưởng chính trị và văn hóa của mình thì trung Hoa đã là một xã hội có tổ chức tương đối có kỷ cương với nếp sinh hoạt văn hóa cao nhất từ trước tới nay.

Thời cổ đại Trung Quốc bắt đầu từ vương triều nhà Hạ (khoảng TK 21- TK 16 TCN), và trải qua 2 vương triều nhà Thương( TK 16 – TK 12 TCN), Chu (TK 12 – năm 221 TCN).

Vương triều Chu trải qua 2 thời kỳ lớn là Tây Chu và Đông Chu. Thời Đông Chu, xã hội Trung Quốc rơi vào tình trạng rối ren; các giá trị, chuẩn mực cộng đồng bị đảo lộn. Sự tranh giành địa vị xã hội của các thế lực chính trị đã đẩy xã hội Trung Hoa cổ đại vào tình trạng chiến tranh khốc liệt. Thời kỳ này bao gồm 2 thời kỳ nhỏ là Xuân Thu (722-481 TCN) và thời kỳ Chiến Quốc (403-221 TCN). Cuối thời Chiến Quốc, nhà Tần thống nhất giang sơn, xây dựng nên nhà nước phong kiến trung ương tập quyền đầu tiên của XH Trung Quốc, kết thúc thời kỳ lịch sử Trung Hoa cổ đại, mở ra một thời kỳ mới là thời kỳ trung đại, kéo dài từ năm 221 TCN đến năm 1840. (Tiểu luận tư tưởng triết học đạo gia, giá trị và hạn chế)

2. Kinh dịch và thuyết Âm Dương, Ngũ Hành trong đời sống tâm linh người Trung Hoa cổ đại:

a. Kinh dịch,lý thuyết về quy luật vận hành của vũ trụ:

“ Dịch có Thái cực, Thái cực sinh Lưỡng nghi, Lưỡng nghi sinh Tứ tượng, Tứ tượng sinh Bát quái, Bát quái sinh vô lượng.” (- Kinh Dịch – )
Người Trung Hoa cổ đại đặt lòng tin vào một vũ trụ toàn nhất, niềm tin ấy tồn tại trước khi các triết thuyết của họ ra đời. Khởi thủy, vũ trụ là khối hỗn mang vô cùng vô tận được gọi là Vô cực, chứa mầm mống vạn vật. Thái Cực được sinh ra từ khối hỗn mang ấy, khi động sinh ra Dương, khi tĩnh thì thành Âm. Thái cực được minh

họa bằng một vòng tròn âm dương với nửa màu trắng tượng trưng cho Dương (Dương nghi), nửa còn lại màu đen tượng trưng cho Âm (Âm nghi). Hai nửa này ôm lấy nhau trong vòng tròn Thái Cực và được gọi là Lưỡng Nghi.

Âm và Dương cũng được thể hiện qua dạng vạch: Dương được biểu thị bằng một vạch liền (—), Âm được biểu thị bằng một vạch đứt (––). Người Trung Hoa cổ đã chồng các vạch lên nhau theo những khuôn mẫu đặc thù dành cho mục đích chiêm nghiệm và lý giải thế giới thực tại. Chồng hai vạch lên nhau thành một cặp, chúng ta sẽ có 4 cặp khác nhau gọi là Tứ tượng, gồm: Thái dương, Thái âm, Thiếu dương và Thiếu âm.

Chồng ba vạch lên nhau sẽ được 8 quẻ đơn khác nhau gọi là Bát quái tượng trưng cho các sự vật và các khái niệm có đặc tính đối nghịch nhau trong tự nhiên, gồm có: Càn tượng trời, Khôn tượng đất, Tốn tượng gió, Cấn tượng núi, Khảm tượng nước, Ly tượng lửa, Chấn tượng sấm, và Đoài tượng đầm. Bát quái thể hiện sự vận hành của nguyên lý Âm Dương ở giai đoạn hình thành các hình thể và khái niệm cơ bản gọi là giai đoạn Tiểu thành. Khi cọ xát và điều hòa với nhau, các hình thể này đi vào giai đoạn Đại thành, được thể hiện qua 64 Trùng quái. Các bậc thánh nhân Trung Hoa thời cổ đã chiêm nghiệm và diễn giải các quái nói trên theo nguyên lý Âm Dương, đối chiếu với các sự vật hiện tượng có trong vũ trụ, từ đó phát hiện ra quy luật vận hành của trời đất và nhân tâm. Quy luật ấy là ĐẠO. Kinh Dịch là bộ sách đúc kết kho tàng tư tưởng minh triết ấy. Nó thể hiện vũ trụ quan và nhân sinh quan của người Trung Hoa, là nền tảng của nền văn hóa và học thuật Á Đông. (Tiểu luận tư tưởng triết học đạo gia, giá trị và hạn chế)

b. Hình, khí và đời sống tâm linh:

Theo người Trung Hoa cổ, vạn vật không chỉ là hình thể, thân xác hay vật chất mang tính hiện tượng. Tất cả đều là năng lượng, là thần hay khí, là dòng sinh lực không ngừng lưu chuyển trong vũ trụ và tác động lên mọi mặt của cuộc sống con người. Người trung Hoa cổ cũng tin rằng khi người ta chết đi, hình xác sẽ về với đất, và thần khí con người sẽ hợp nhất với Vũ trụ. Con người dù sống hay chết đều là một phần của dòng sinh lực lưu chuyển trong Vũ trụ. Do vậy mà con người có thể giao tiếp với tổ tiên thông qua các nghi thứa thờ cúng và tế lễ. Những người đã khuất có thể tiếp tục ảnh hưởng đến cuộc sống dương gian, đến đời sống hàng ngày của con cháu; vì thế mà mối giao hòa theo lẽ Âm Dương trong Vũ trụ mãi trường tồn. (Tiểu luận tư tưởng triết học đạo gia, giá trị và hạn chế)

c. Ngũ hành:

Người Trung Hoa tin rằng vạn vật được hình thành từ năm yếu tố cơ bản được gọi là Ngũ hành. Đó là: Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ tượng trưng cho kim loại, cây gỗ, nước, lửa và đất. Trong vũ trụ liên tục biến dịch, năm yếu tố ấy không ngừng biến hóa, tương tác qua lại với nhau theo hai chiều vận hành: tương sinh (Thủy sinh Mộc, Mộc sinh Hỏa, Hỏa sinh Thổ, Thổ sinh Kim, Kim sinh Thủy) và tương khắc (Thủy khắc Hỏa, Hỏa khắc Kim, Kim khắc Mộc, Mộc khắc Thổ, Thổ khắc Thủy)

Từ quá trình vận hành theo quy luật sinh khắc của ngũ hành, muôn vật liên tục biến hóa trong vòng sinh, trụ, dị diệt. Mỗi sự vật hiện tượng thực sự tồn tại trong khoảng thời gian hữu hạn. Chỉ có Đạo, hay sự vận hành của muôn vật theo quy luật biến dịch của vũ trụ là bất biến và thường hằng.

3. Sáu trường phái triết học Trung Hoa cổ đại:

Dựa trên nguyên lý “vạn vật đồng nhất thể và không ngừng biến dịch”, các triết gia và học giả Trung Hoa thời cổ đại đã phát triển những triết thuyết khác nhau, nhưng tất cả đều hướng đến mục đích biến đổi xã hội, khắc phục tình trạng loạn lạc bấy lâu, mang đến cho con người một cuộc sống lành mạnh và hạnh phúc.

Thời kỳ học thuật của các triết gia và biện sĩ nở rộ là vào cuối đời nhà Chu, thời kỳ Xuân Thu – Chiến Quốc. Trong thời kỳ này, có rất nhiều học giả đưa ra các quan điểm rất khác nhau về nhân sinh quan và thế giới quan, cho nên lịch sử gọi thời này là thời Bách gia chư tử. Trong đó nổi bật nhất là 6 trường phái sau:

• Nho gia: đại diện là Khổng Tử, chú trọng học thức và lễ giáo. Nhà Nho tin rằng con người có thể phát huy đức hạnh và tri thức của mình thông qua con đường giáo dục và thực hành những điều thuộc về lẽ phải.

• Mặc gia: đại diện là Mặc Tử, chủ trương kiêm ái (con người yêu thương nhau trong một xã hội tương thân, tương ái), thương hiền (coi trọng bậc hiền

đức) và tiết kiệm.

• Danh gia: đại diện là Huệ Thi và Công Tôn Long, thiên về lý luận, đưa ra thuyết chính danh, tìm kiếm sự phân biệt giữa danh (tên gọi) và thực (sự vật)

• Pháp gia: đại diện là Hàn Phi Tử, xem trọng hình luật và pháp quyền hơn là giáo dục đức hạnh và lễ giáo.

• Âm Dương gia: đại diện là Trâu Diễn, vận dụng nguyên lý Âm Dương, Ngũ Hành để xem xét các hiện tượng trong cõi trời đất và bàn chuyện cát hung.

• Đạo gia: đại diện là Lão Tử và Trang Tử, đề cao đời sống chân chất, hành vi thuần phác, đức hạnh tự nhiên – một cuộc sống thuận theo lẽ Đạo. (Tiểu luận tư tưởng triết học đạo gia, giá trị và hạn chế)

II. Lão Tử và Đạo Đức Kinh:

1. Lão Tử:

Từ lâu, các sử gia đã cố gắng gạn lọc những sự kiện thực tế ẩn sau sau bức màn huyền thoại về sự phát triển của đạo Lão. Hiện nay, họ đã thống nhất một số quan điểm về nguồn gốc khởi thuỷ và vai trò của những người sáng lập nền tảng của Lão học. Mặc dù vậy, do sự khác biệt trong cách nhận thức của con người về các sự kiện lịch sử cũng như do chính bản chất vi diệu của Đạo, nhiều vấn đề của đạo Lão vẫn chưa được làm sáng tỏ.

Theo sử ký Tư Mã Thiên, Lão Tử họ Lý, tên Nhĩ, tự là Đam., người làng Khúc Nhân, hương Lệ, huyện Hỗ nước Sở. Ông có thời làm quan sử, giữ kho chứa sách của nhà Chu. Với cương vị ấy, Lão Tử có cơ hội tiếp xúc với các bản văn cổ cũng như các tác phẩm vĩ đại đương thời, xây dựng vốn hiểu biết uyên thâm đối với kho tàng tri thức từ thời Hoàng Đế (2697 TCN) cho đến thời của ông.

Lão Tử trao dồi đạo đức, học thuyết của ông cốt ở chỗ giấu mình, ẩn danh. Tương truyền, ông ở nước Chu đã lâu, thấy nhà Chu suy, bèn bỏ đi. Đến cửa quan, viên quan coi cửa là Doãn Hi bảo: “Ông sắp đi ẩn, ráng vì tôi mà viết sách để lại”. Thế là Lão Tử viết một cuốn gồm 2 thiên thượng và hạ, nói về ý nghĩa của Đạo và Đức. Viết xong rồi đi, không ai biết sống chết ra sao, như thế nào và ở đâu.

Về mặt học thuyết, Lão Tử cho rằng Đạo là bản thể của vũ trụ, là nguồn gốc của muôn sự sinh thành và tạo hoá. Đạo là thực tại tuyệt đối và huyền diệu, có từ trước khi khai thiên lập địa, nằm ngoài mọi danh sắc và hình tướng.

Người đời hễ theo thuyết của Lão thì chê Nho học, theo Nho thì chê Lão, “Đạo bất đồng, bất tương vi ngôn” là nghĩa vậy chăng? Lý Nhĩ chủ trương chỉ cần “vô vi” mà dân sẽ tự cải hoá, “thanh tĩnh” mà dân sẽ tự nhiên thuần chính. (Tiểu luận tư tưởng triết học đạo gia, giá trị và hạn chế)

2. Đạo Đức Kinh:

Đạo Đức Kinh chứa đựng nhiều tư tưởng sâu xa, gồm thâu triết lý tinh hoa của Đạo gia. Kinh được viết theo thể thơ tự do, tiết điệu phóng khoáng, ý tưởng như phát thẳng từ tâm mà ra, câu cú đối nhau vanh vách. Có lẽ do tư tưởng trong kinh quá uyên thâm, văn từ cổ kính và rất hàm súc nên mỗi nhà chú dịch Đạo Đức Kinh đều tìm thấy cách diễn giải của riêng mình. Mặc dù vậy, những nguyên lý của Đạo huyền, thông qua những lời kinh thâm thuý vẫn tác động sâu sắc đến nhận thức của người đọc thuộc nhiều thế hệ và nhiều nền văn minh khác nhau.

Đạo Đức Kinh gồm 2 quyển, khoảng 5000 từ, tổng cộng 81 chương, chia làm 2 thiên, trình bày 2 chủ đề lớn:

• Thượng thiên nói về Đạo, cái gốc của muôn sự tạo hoá, quy luật vận hành của vạn vật.

• Hạ thiên nói về Đức, năng lực vận hành và thành tựu của Đạo.

Đạo Đức Kinh chỉ ra nguyên lý vận hành của Đạo và cách ứng dụng nó để thực hiện một cuộc sống toàn mãn. Tất cả được trình bày qua những vần thơ có khả năng đánh thức tâm đạo của người đọc, bất chấp tính nghịch luận và ngôn từ hàm súc của chúng. Lão Tử không chọn cách lý giải các khái niệm qua những ngôn từ xác định. Theo ông, ngôn từ “không chở nổi” Đạo, bản chất nội tại của sự vật vốn nằm ngoài khả năng diễn đạt của ngôn từ (Đạo khả đạophi thường đạo, Danh khả danh phi thường danh). Cho nên. Đạo Đức Kinh không phải là một tác phẩm có kết cấu logic của một thế giới quan mà nó chỉ là một tập hợp của những câu triết lý rời rạc. Tuy vậy, nó cũng thể hiện một quan điểm rõ ràng về tư tưởng triết học của một trường phái và có một giá trị nhất định. (Tiểu luận tư tưởng triết học đạo gia, giá trị và hạn chế)

III. Trang Tử và Nam Hoa Kinh:

1. Trang Tử:

Trang Tử sống vào khoảng năm 369 – 286 TCN, là một trong những đại hiền triết của Đạo gia nguyên thuỷ, là người kế thừa và góp phần phát triển toàn bộ tư tưởng của Lão Tử thành một hệ thống học thuyết hoàn chỉnh.

Sự tích truyền lại về đời sống của Trang Tử thật mơ hồ, không có chi có thể tin là đích xác được. Theo Sử ký Tư Mã Thiên, ông họ Trang tên Chu, tự là Tử Hư, người xứ Mông. Ông thuộc gia đình quý tộc sa sút, từng làm quan nhưng sau đó từ chức

về quê ở ẩn. Có lần ông được mời ra làm tướng quốc nhưng ông từ chối vì không muốn mất thú sống tiêu dao với cỏ cây.

Sử ký Tư Mã Thiên viết về ông: “Sở học của ông không sách gì không xem, nhưng cái gốc chủ yếu quy về lời Lão Tử, cho nên ông viết sách hơn 10 vạn chữ, đại để dùng dụ ngôn… Lời văn của ông mênh mông phóng túng để thoả thích ý mình, cho nên vương công đại nhân không ai dùng được ông”.

2. Nam Hoa Kinh :

Nam Hoa Kinh của Trang Tử gồm 33 thiên, chia làm 3 phần. Nội thiên có 7 thiên; Ngoại thiên có 15 thiên; và Tạp thiên có 11 thiên. Xét theo tư tưởng cùng văn phong, các học giả cho rằng chỉ phần Nội thiên là do Trang Chu trước tác, hai phần còn lại do người đời sau viết và mượn tên ông. Đây là một tập quán tá danh thường thấy trong văn học Trung Hoa, để gây sự chú ý và gia tăng trọng lượng phát biểu của một tác giả nào đó.

Về mặt học thuật, mặc dù tinh thông học thuyết của các triết gia danh tiếng đương thời, Trang Tử tự có triết thuyết riêng với tư tưởng cốt lõi thiên về đạo Lão. Bằng ngòi bút của mình, ông biểu dương học thuyết của Lão Tử và với phong cách trào lộng rất ý vị, phê phán học thuyết của các triết gia khác, đặc biệt là Nho gia. Các thiên Nam Hoa Kinh trình bày rất nhiều mẩu chuyện mà trong đó các bậc thánh triết thuyết giảng lẽ Đạo (theo tinh thần của đạo Lão) cho các học giả thuộc trường phái khác. (Tiểu luận tư tưởng triết học đạo gia, giá trị và hạn chế)

B. TƯ TƯỞNG TRIẾT HỌC ĐẠO GIA, GIÁ TRỊ VÀ HẠN CHẾ.

I. Các nguyên lý của Đạo:

1. Đạo, bản nguyên của Vũ trụ: a. Bản thể của Đạo:
• Triết thuyết

Đạo là phạm trù triết học vừa để chỉ bản nguyên vô hình, phi cảm tính, phi ngôn từ, sâu kín, huyền diệu của vạn vật; vừa để chỉ con đường, quy luật chung của mọi sự sinh thành, biến hóa xảy ra trong thế giới.

Đạo là nguyên thủy của trời đất, vạn vật: “Đạo sinh nhất, nhất sinh nhị, nhị sinh tam, tam sinh vạn vật” (chương 42 – Đạo Đức Kinh). Theo Lão Tử, trời đất muôn vật do Đạo mà sinh thành, Đạo là uyên nguyên, tồn tại trước khi khai thiên lập địa, trước mọi hoạt động tạo tác. Có trước sự hiện hữu là khoảng hư vô; khoảng hư vô ấy cũng có Đạo. Sự sống hình thành, ấy là cái Đức phát sinh từ Đạo. Hư vô theo quan niệm của Đạo gia, không đơn giản chỉ là “trống không”; mà đó là trang thái mà sự vật chưa thành hình, là môi trường của những tiềm năng. Hư vô là dạng “không gian mở để vạn vật thành hình.

Hư không là đặc tính của Đạo, dung chứa vạn vật hữu sanh hữ diệt mà tự thân chẳng sinh chẳng diệt, chẳng tăng chẳng giảm. “Hữu vật hỗn thành, tiên thiên địa sanh, tịch hề liêu hề, độc lập bất cải, châu hành nhi bất đãi, khả dĩ vi thiên hạ mẫu. Ngô bất tri kỳ danh, tự chi viết Đạo, cượng vi chi danh viết Đại, Đại viết Thệ, Thệ viết Viễn, Viễn viết Phản” . Nghĩa là: Có vật hỗn độn mà nên, sinh trước trời đất, lặng lẽ trống không, đứng riêng mà không đổi, đi khắp mà không mỏi, có thể gọi là Mẹ của thiên hạ. Ta không biết tên, gọi đó là Đạo, gượng cho là Lớn, Lớn thì lưu hành, lưu hành thì đi xa, đi xa thì lại trở về. (chương 25 Đạo Đức Kinh)

Vốn là uyên nguyên, Đạo có trước mọi loại hình nhận thức như kinh nghiệm, khái niệm, ngôn từ,.. Vì vậy không thể dũng các loại hình nhận thức ấy để định nghĩa Đạo. “Đạo khả đạo phi thường đạo, Danh khả danh phi thường danh. Vô, danh thiên địa chi thủy; hữu, danh vạn vật chi mẫu…” (chương 1 Đạo Đức Kinh) (Tiểu luận tư tưởng triết học đạo gia, giá trị và hạn chế)

• Giá trị:

Từ quan niệm về Đạo, Lão Tử – đại diện của Đạo gia, đã phủ nhận quan điểm: trời sinh ra vạn vật. Tuy mơ hồ nhưng ông cũng đưa ra luận điểm về nguồn gốc vạn vật đều xuất phát từ một căn bản nào đó. Và dĩ nhiên, ngay cả trời đất cũng không phải là sự xuất hiện đầu tiên. Cái nguồn gốc của mọi vật chính là Đạo.
Đạo gia đã đưa ra một khái niệm về quan hệ tương quan giữa con người và tự nhiên, cũng như sự ảnh hưởng lẫn nhau của các thành phần này: “Nhân pháp Địa, địa pháp Thiên, Thiên pháp Đạo, Đạo pháp tự nhiên”. Đạo gia cho rằng vạn vật trong vũ trụ đều tác động lẫn nhau, ảnh hưởng qua lại mà nguyên nhân chính là cái bản căn của mọi vật, tức là Đạo. Như vậy, triết lý Đạo gia đã nhìn nhận sự tác động lẫn nhau của vạn vật dựa trên quan điểm bản thể luận chứ không xuất phát từ quan niệm duy tâm như những trường phái khác.

Đạo gia đã đưa ra quan điểm về quy luật tự nhiên của vạn vật. Tất cả mọi vật hình thành, biến đổi đều tuân theo quy luật tự nhiên chứ không phải do trời đất hay các đấng thần linh tối cao quyết định. Và bản chất mọi vật vốn xuất phát từ tự nhiên, tuân theo quy luật tự nhiên mà biến đổi. quan điểm của Đạo gia cho thấy sự nhìn nhận quy luật tư nhiên như là một yếu tố tất yếu của sự vật. “Người hay sự vật chí phải thì không bao giờ đánh mất bản tính tự nhiên mà mình được phú bẩm. Ngón chân hợp lại đừng xem là ngón dính; mọc nhánh ra thì đừng xem là ngón thừa. Cái dài thì đừng xem là dư; cái ngắn thì đừng xem là thiếu. Cho nên chân vịt tuy ngắn nhưng nếu ta nối dài thêm thì nó khổ; chân hạc tuy dài nhưng nếu ta chặt ngắn đi thì nó sầu. Vậy bản tính dài chớ làm ngắn lại; bản tính ngắn chớ nối dài thêm. Bản tính như vậy, có gì đáng ưu phiền đâu mà phải khử bỏ đi” (Trang Tử, Biền Mẫu). Tôn trọng quy luật tự nhiên và tuân theo quy luật tự nhiên mà tồn tại là một quan điểm lớn nhất của Đạo gia. Như Ăng-ghen đã nêu: Con người phải tuân theo quy luật, khi tuân theo quy luật tưởng như mất tự do nhưng thực tế lại tư do. Đó cũng chính là cái ý nghĩa tôn trọng quy luật tự nhiện của sự vật đã được thể hiện trong tư tưởng triết học của Đạo gia vậy. (Tiểu luận tư tưởng triết học đạo gia, giá trị và hạn chế)

b. Hư không là chỗ dụng của Đạo:

Hư không là môi trường của những tiềm năng chưa phát huy, nghĩa là hư không là chỗ dụng của Đạo. Lão Tử nói: “Hữu chi dĩ vi lợi, vô chi dĩ vi dụng”(Lấy cái Có để

làm cái lợi, lấy cái Không để làm cái dụng). Xây tường, dựng cửa cốt để ngăn phòng, nhờ khoảng không gian bên trong mới có chỗ dùng của phòng. Nhồi đất, ép khuôn làm chén bát, nhờ khoảng không gian lõm ở giữa mới có được chỗ dùng của chén bát.

Cái dụng của hư không vốn xuất phát từ cái đức dung chứa của nó. Phàm khi ta rót nước vào bát, đầy bát thì nước tràn; khi nào lòng bát còn trống, khi ấy tiềm năng dung chứa của bát vẫn còn có thể phát huy. Cái Đức dung chứa của một vật thể có hạn lượng còn như thế, huống chi cái Đức của Đạo cả, bao trùm toàn vũ trụ bao la?

Cái dụng của hư không là vô tận. Vì vậy, kẻ sống theo Đạo cần phải giữ lòng mình như hư không, điềm đạm, nhu thuận và lặng lẽ, hòa hợp với Đạo. Hư tĩnh, điềm đạm và vô vi là con đường trở về cái gốc hư không thuần phác và bản nhiên của vạn vật. (Điều này sẽ được trình bày thêm trong phần sau: Vô Vi). (Tiểu luận tư tưởng triết học đạo gia, giá trị và hạn chế)

2. Tính cách và quy luật của Đạo: a. Đạo trong tự nhiên:
• Phác:

Lão Tử nhận thấy trong vũ trụ, sinh vật nào càng nhỏ bé thì cơ thể, đời sống càng đơn giản, chất phác. Cũng như loài người, thời thượng cổ tính tình chất phác, đời sống` giản dị, tổ chức xã hội đơn sơ, cuộc sống thuần hậu; càng ngày con người càng hóa mưu mô, xảo quyệt, gian trá, đời sống càng phức tạp, tổ chức xã hội càng rắc rối mà sinh ra loạn lạc, chiến tranh, loài người chỉ khổ thêm. Do đó, Lão Tử cho rằng, con ngưởi cũng như vạn vật do Đạo sinh ra, đều phải giữ tính cách “Phác” mới hợp với Đạo, mới có hạnh phúc. Bởi vì theo ông, Phác chính là một tính cách, một trạng thái của Đạo.

• Tự nhiên:

Phác là một hình thức của Tự nhiên. Nhưng Tự nhiên không phải chỉ là Phác. Tự nhiên là một tính cách của Đạo, “Đạo pháp tự nhiên”.

Trong tự nhiên, vạn vật phát triển tự do theo bản tính thiên bẩm của mình: hoa nở, chim bay, nước chảy, mây trôi, ngày nối tiếp đêm… Chúng vận động theo bản chất, sống theo bản năng. Thiên nhiên ban tặng cho chúng những đặc điểm cấu tạo thích nghi với môi trường sống. Như loài vịt bơi lội chốn sông hồ thì chân có màng, lông không thấm nước. Loài chim bay lượn trên trời cao thì có đôi cánh khỏe, đôi chân. (Tiểu luận tư tưởng triết học đạo gia, giá trị và hạn chế)

XEM THÊM:

Nguyễn Đình Long

Tôi là Nguyễn Đình Long, hiện tại tôi là Quản lý nội dung của Luận Văn 3C– Chuyên cung cấp dịch vụ làm luận văn uy tín. Chúng tôi đặt lợi ích của khách hàng là ưu tiên hàng đầu.  Website: https://luanvan3c.com/ – Hotline: 0966.736.325.