Lý thuyết liên quan tiêu dùng xanh

Lý thuyết liên quan tiêu dùng xanh giành cho đang sinh viên, học viên cao học theo học ngành quản trị kinh doanh đang hoàn thiện khóa luận, luận văn thạc sĩ. Bài viết này  cho các bạn cái nhìn tổng quan về: Lý thuyết liên quan tiêu dùng xanh  Nếu các bạn cần thêm bài mẫu khóa luận, luận văn thạc sĩ hay tài liệu tham khảo thì liên hệ với dịch vụ viết thuê  luận văn thạc sĩ  quản trị trị kinh doanh của Trung tâm Luận Văn 3C qua Zalo : 0966.736.325 để được tư vấn chi tiết nhất.

1 Lý thuyết về tiêu dùng xanh (TDX)

Thuật ngữ tiêu dùng xanh được giới thiệu lần đầu vào những năm 1960 ở Châu Âu và Hoa Kỳ. Vào năm 1963, Tổ chức Quốc tế của Hiệp hội Người tiêu dùng (International Organization of Consumer Unions – IOCU) đã đưa ra khái niệm về tiêu dùng xanh và làm nổi bật trách nhiệm của người tiêu dùng trong vấn đề chọn, mua và dùng các mặt hàng tốt cho môi trường, hệ sinh thái. Dù vậy, cho đến thời điểm hiện tại, vẫn có nhiều tên gọi cũng như những cách tiếp cận khác nhau về thuật ngữ này. Vào năm 2022, Tại Hội nghị thượng đỉnh thế giới về phát triển bền vững (WSSD tại Johannesburg, Nam Phi), vấn đề tiêu dùng xanh đã được đề cập, xác định: Để khuyến khích và thúc đẩy sự phát triển của khuôn khổ chương trình 10 năm hỗ trợ các sáng kiến khu vực và quốc gia để đẩy nhanh chuyển dịch cơ cấu theo hướng TDX và sản xuất bền vững, thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội thông qua cải thiện hiệu quả và tính bền vững trong sử dụng các nguồn lực và quy định sản xuất và giảm thiểu suy thoái tài nguyên môi trường, ô nhiễm và lãng phí. Từ đây có thể nhận định rằng, tiêu dùng xanh không chỉ đề cập đến duy nhất yếu tố môi trường, nhưng nó vẫn là yếu tố mang ý nghĩa quan trọng (Wang, 2017).

Khi chúng ta nhắc đến thuật ngữ tiêu dùng xanh tức là đang đề cập tới một chuỗi các hành động thực hiện dưới lăng kính của sự phát triển bền vững. Nó bao gồm việc mua các mặt hàng hữu cơ, tái chế, tái sử dụng, tránh thừa thãi và dùng các phương tiện giao thông thân thiện với thiên nhiên. Hơn nữa đó là việc nỗ lực giảm thiểu khí thải và lãng phí năng lượng sẵn có, đồng thời khuyến khích và tuyên truyền tới cộng đồng trong việc lựa chọn mặt hàng xanh và thực hiện các biện pháp tiêu dùng bền vững. Việc tiêu dùng mà mỗi người ngày nay đang thực hiện sẽ không chỉ giúp các mong muốn hay nhu cầu hiện tại được đáp ứng, bên cạnh đó còn cần bảo đảm cho thế hệ sau (Wang, 2017).

Tại Việt Nam, khái niệm tiêu dùng xanh vẫn còn là một thuật ngữ khá mới. Theo Vũ Anh Tuấn (2012) thì khái niệm tiêu dùng xanh hay thường được biết đến với tên là tiêu dùng sinh thái, là khái niệm chỉ việc chi tiêu cho những mặt hàng và dịch vụ có lợi cho hệ sinh thái, môi trường. Điều này bao gồm việc cân nhắc, xem xét những vấn đề về môi trường, kết hợp cùng các yếu tố về giá thành và công dụng, công năng của sản phẩm khi đưa ra quyết định chi tiêu, đảm bảo việc loại bỏ tối đa những ảnh hưởng tới môi trường hay các tác động tiêu cực tới sức khỏe con người. Được định nghĩa trong chiến lược về tăng trưởng xanh của quốc gia, sản phẩm xanh được hiểu là những mặt hàng, hàng hóa không mang tính chất độc hại, được sản xuất qua việc sử dụng hiệu quả nước, năng lượng và không làm tổn hại tới hệ sinh thái. Việc tiêu dùng xanh là quá trình lựa chọn những mặt hàng có khả năng bảo tồn, có lợi cho tự nhiên, và thỏa mãn những sự quan tâm về bảo vệ thiên nhiên. Những sản phẩm này hỗ trợ cho mục đích dài hạn trong vấn đề bảo vệ và gìn giữ hệ sinh thái. Việc tiêu dùng xanh không những bao gồm việc từ chối các sản phẩm gây hại tới thiên nhiên, mà bên cạnh đó là việc mua những mặt hàng có lợi tới môi trường hay các mặt hàng được tái chế (Hoàng Trọng Hùng và cộng sự, 2018).

Tiêu dùng xanh khi nhìn dưới khía cạnh bản chất là các hành vi của mọi người để bảo vệ và tránh lãng phí nguồn tài nguyên sẵn có, giúp nền kinh tế phát triển xanh từ góc độ tổng cầu. Trên phương diện đối lập, “Tiêu dùng nâu” được coi là hành vi tiêu dùng sử dụng rất nhiều tài nguyên nhưng theo một cách không hiệu quả, gây tốn kém lãng phí và gây tổn thất tới môi trường tự nhiên. Với mô hình “Kinh tế nâu” vẫn đang được sử dụng rộng rãi trên toàn cầu, có xu hướng tập trung quá mức tới sự phát triển GDP và thu nhập trung bình trên người, nhu cầu tiêu dùng cao nhưng hầu hết dựa vào việc sử dụng nguồn tài nguyên có sẵn. Điều này đồng nghĩa với việc lạm dụng khai thác tự nhiên gây cạn kiệt tài nguyên, và nó để lại những hậu quả vô cùng nghiêm trọng như hủy hoại nặng nề môi trường, lãng phí và khiến cho tài nguyên dần cạn kiệt. Do vậy, mô hình kinh tế nâu cần được nhanh chóng chuyển dịch sang kinh tế xanh, trong đó có sự thay đổi nổi bật là từ tiêu dùng nâu sang tiêu dùng xanh. Và đây cũng là một xu hướng tất yếu trên toàn cầu.

2 Lý thuyết sản phẩm xanh (SPX)

Hiện nay, sản phẩm xanh đã được hiểu theo rất nhiều cách khác nhau nhưng vẫn chưa có định nghĩa chung nào đưa ra được chấp nhận. Sản phẩm xanh, hay còn gọi là sản phẩm sinh thái hay sản phẩm thân thiện với môi trường là những mặt hàng được sản xuất để thỏa mãn tiêu chí liên quan tới vấn đề bảo vệ, giữ gìn hệ sinh thái. Nó được tạo ra nhờ việc thay thế những thành phần nhân tạo thành nguyên liệu thiên nhiên, có lợi cho hệ sinh thái, có khả năng bảo tồn hoặc tái chế; và hạn chế tối đa khả năng ảnh hưởng xấu tới sức khỏe của người dùng so với những mặt hàng tương tự khác. Các mặt hàng này cũng có thể được sản xuất bởi các nguyên liệu có khả năng dùng lại, nhằm giảm bớt lượng chất thải cho môi trường, tiết kiệm năng lượng và nước, đồng thời hạn chế bao bì và lượng chất độc hại thải ra tự nhiên. Những đặc điểm của một sản phẩm xanh bao gồm: được sản xuất từ nhiên liệu thiên nhiên, có khả năng phục hồi hay tự phân hủy sinh học, có thể dùng lại, không chứa khí nhà kính, có thể chế tác lại dễ dàng, và không chứa chất có hại trong suốt vòng đời của nó; bao gồm những nhiên liệu được chế tác lại, làm trong lành bầu khí quyển, bền bỉ và ít cần bảo trì. Ví dụ điển hình như túi nilon phân hủy sinh học, ống hút làm từ gạo, hay bông tắm xơ mướp. Nói tóm lại, sản phẩm xanh là các loại hàng hóa được áp dụng phương pháp tái chế kết hợp với tái chế nội dung, tránh sử dụng bao bì hoặc dùng những nguyên liệu gây tác động ít hơn tới hệ sinh thái.

3 Lý thuyết người tiêu dùng xanh

Theo cuốn hướng dẫn toàn cầu (2013) về phát triển bền vững, nhóm có khả năng cao trở thành khách hàng của sản phẩm thân thiện môi trường thường là nhóm đã trưởng thành, nhất là các bậc phụ huynh. Phụ nữ thường đóng vai trò chủ đạo trong tiêu dùng những mặt hàng xanh, vì họ thường đảm nhận trách nhiệm này hơn so với nam giới. Ngoài ra, những người tiêu dùng này thường có thu nhập cao và là những cá nhân có tri thức, coi trọng giá trị sống và có hiểu biết rõ ràng về những vấn đề môi trường. Họ hiểu biết về các bằng chứng có thể hỗ trợ cho những tuyên bố liên quan đến bảo vệ môi trường (Hoàng Thị Bảo Thoa, 2015).

Theo hai tác giả Sinnappan và Rahman (2011), người tiêu dùng xanh chính là người có hiểu biết và lưu tâm tới những vấn đề của môi trường tự nhiên. Họ tin rằng mọi sản phẩm và dịch vụ đều mang ảnh hưởng lên môi trường và cần được giảm thiểu ở mức tối đa. Khi mua sắm, họ thường ưu tiên chọn những loại hàng hóa xanh phục vụ cơ bản các nhu cầu trong chất lượng, công năng và sự tiện ích, mà không đòi hỏi bổ sung những công dụng khác. Những loại hàng hóa như vậy sẽ có khả năng góp phần giảm bớt những tác động tiêu cực lên hệ sinh thái hiện nay.

4 Lý thuyết về quyết định mua hàng

Quyết định mua hàng hay chính là quyết định tiêu dùng, là một phần của hành vi người tiêu dùng. Trong bài viết này, hãy nói về tiếp thị xanh, vì vậy nó cũng nói về quyết định người tiêu dùng xanh. Theo Bakri và Al-Nouri (2007), hành vi người tiêu dùng xanh là một tổ hợp những hành động thúc đẩy cá nhân hướng tới sở thích đối với sản phẩm có đặc điểm môi trường từ sản phẩm khác, bắt nguồn từ sự kết hợp của các biến, đặc biệt là các ý tưởng và quan điểm của những cá nhân có các quyết định hướng tới hành vi đó.

Quyết định chi tiêu cũng bị chi phối bởi tình huống, cảm nhận thông qua nhận thức. Theo Hawkins và cộng sự (1996), có ba loại tình huống mua hàng. Thứ nhất, tình huống giao tiếp là tình huống mà người dùng nhận được thông tin tác động đến hành vi của họ để đưa ra quyết định mua hàng. Thứ hai, tình huống mua hàng là khi người tiêu dùng lựa chọn sản phẩm. Thứ ba, tình huống sử dụng là khi người dùng lựa chọn mua loại hàng hóa rất cần thiết hoặc hữu ích. Trong bối cảnh hỗ trợ của các ứng dụng mua hàng, sàn thương mại điện tử việc quyết định tiêu dùng sẽ trở nên rút ngắn hơn đối với việc tiêu dùng đã trải qua và được ghi nhận trước đó.

XEM THÊM: Luận văn các yếu tố tác động đến quyết định tiêu dùng xanh của nhân viên văn phòng tại TP. HCM

Nguyễn Đình Long

Tôi là Nguyễn Đình Long, hiện tại tôi là Quản lý nội dung của Luận Văn 3C– Chuyên cung cấp dịch vụ làm luận văn uy tín. Chúng tôi đặt lợi ích của khách hàng là ưu tiên hàng đầu.  Website: https://luanvan3c.com/ – Hotline: 0966.736.325.