Khái niệm, chức năng, phân loại và các chủ thể tham gia thị trường chứng khoán

Khái niệm, chức năng, phân loại và các chủ thể tham gia thị trường chứng khoán ra sao? Cùng Luận Văn 3C Tìm hiểu ngay bài viết dưới đây để cùng giải đáp những thắc mắc nên trên?

1. Khái niệm thị trường chứng khoán

Xét mối quan hệ trong thị trường chứng khoán và thị trường tài chính – thị trường vốn thì thị trường chứng khoán là một phần của thị trường tài chính. Thị trường tài chính gồm: Thị trường tài chính ngắn hạn (thị trường tiền tệ) và thị trường tài chính dài hạn (thị trường vốn); trong đó, thị trường tài chính dài hạn bao gồm: thị trường tín dụng dài hạn, thị trường cầm cố và thị trường chứng khoán.

Theo từ điển tiếng Anh kinh tế (“Longman Dictionary of Business English”,

1985), thị trường chứng khoán là một thị trường có tổ chức, là nơi các chứng khoán được mua bán tuân theo các quy tắc đã được ấn định.

Theo Luật Chứng khoán Việt Nam, số 70/2006/QH11 và Luật bổ sung sửa đổi số 62/2010/QH12, thị trường giao dịch chứng khoán là địa điểm hoặc hình thức trao đổi thông tin để tập hợp lệnh mua, bán và giao dịch chứng khoán.

Thị trường chứng khoán là một thị trường có tổ chức, nơi diễn ra các hoạt động mua bán các loại chứng khoán được niêm yết trên thị trường.

Thị trường chứng khoán cũng là thị trường tài chính bâc cao, nơi mà các nhà đầu tư (người mua/ người bán chứng khoán) luôn cần có các thông tin tài chính minh bạch để đưa ra các quyết định kinh tế của mình; nếu không, các nhà đầu tư chứng khoán có thể chịu thiệt hại rất nặng nề nếu như các thông tin tài chính mà họ dựa vào để ra quyết định không đảm bảo độ tin cậy.

2. Chức năng của thị trường chứng khoán

Chức năng của TTCK thể hiện vai trò cụ thể của TTCK đối với nền kinh tế, cụ thể là:

Huy động vốn: Thông qua TTCK, các công ty, tổ chức kinh tế, Chính phủ có thể phát hành các cổ phiếu (stock), trái phiếu (bond), gọi chung là chứng khoán để huy động vốn, đáp ứng nhu cầu sản xuất kinh doanh và đầu tư.

Khuyến khích tiết kiệm và đầu tư: Đầu tư vào các cổ phiếu, trái phiếu, mặc dù chịu nhiều rủi ro hơn, nhưng có khả năng sinh lời nhiều hơn – do không chỉ nhờ vào lãi suất mà còn nhờ vào việc mua/ bán lại các cổ phiếu, trái phiếu này trên TTCK, qua đó khuyến khích tiết kiệm và đầu tư nhiều hơn.

Công cụ di chuyển đầu tư: Một trong những sức hấp dẫn nhất của TTCK chính là giúp NĐT di chuyển vốn đầu tư một cách dễ dàng thông qua việc quyết định mua hoặc bán một loại chứng khoán nào đó trên thị trường, đồng thời, có thể nhanh chóng chuyển đổi thành tiền mặt (tính thanh khoản cao) khi cần thiết.

Khuyến khích cạnh tranh: Giá cổ phiếu và trái phiếu của một công ty có thể lên hoặc xuống tùy vào nhu cầu thị trường. Điều này thúc đẩy các công ty có chứng khoán niêm yết phải nỗ lực kinh doanh hiệu quả, liên tục đổi mới công nghệ, phát triển thương hiệu để chứng khoán của công ty hấp dẫn trong mắt các NĐT.

Phản ánh sức khỏe nền kinh tế: Chỉ số chứng khoán phản ánh giá chứng khoán, được coi là phản ảnh sức khỏe nền kinh tế, cũng như mỗi ngành nghề kinh doanh, mỗi doanh nghiệp niêm yết.

Công cụ hội nhập vào nền kinh tế thế giới: Nhờ vào công cụ di chuyển vốn dễ dàng, TTCK là công cụ để các nền kinh tế đang phát triển hội nhập nhanh chóng với nền kinh tế thế giới.

Để các chức năng của TTCK phát huy tác dụng, các nhà quản lý yêu cầu các thông tin được công bố trên TTCK phải được cung cấp kịp thời, đầy đủ, đảm bảo tính minh bạch và có độ tin cậy cao.

3. Phân loại thị trường chứng khoán

Căn cứ vào các tiêu chí khác nhau, TTCK được phân loại khác nhau. Cụ thể như

sau:

Căn cứ vào quá trình lưu thông chứng khoán: TTCK bao gồm thị trường sơ cấp và thị trường thứ cấp. Thị trường sơ cấp là nơi chứng khoán được phát hành lần đầu ra công chúng, thị trường thứ cấp là nơi các chứng khoán được mua đi bán lại.

Căn cứ vào phương thức giao dịch: TTCK bao gồm thị trường tập trung và thị trường phi tập trung. Thị trường tập trung là thị trường chính thức, có tổ chức, trong đó các chứng khoán được niêm yết và giao dịch mua bán tại một nơi gọi là SGDCK hay Trung tâm giao dịch chứng khoán.

Căn cứ vào kỳ hạn giao dịch: TTCK bao gồm: thị trường trao ngay, thị trường giao dịch kỳ hạn và thị trường giao dịch tương lai.

4. Các chủ thể tham gia thị trường chứng khoán

Trên TTCK, các chủ thể chính tham gia thị trường gồm: Ủy ban chứng khoán Nhà nước, Sở giao dịch chứng khoán, các tổ chức phát hành, tổ chức niêm yết chứng khoán, các NĐT chứng khoán và các định chế tài chính trung gian.

Các tổ chức phát hành chứng khoán tiến hành chào bán chứng khoán lần đầu qua thị trường sơ cấp nhằm tăng vốn phục vụ cho việc tài trợ các dự án, mục tiêu hoạt động của tổ chức phát hành. Tổ chức phát hành chứng khoán có thể gồm: Chính phủ – phát hành tín phiếu kho bạc, trái phiếu kho bạc, trái phiếu đầu tư; chính quyền địa phương – phát hành trái phiếu để tài trợ cho các dự án, nhu cầu chi tiêu của chính quyền địa phương; các công ty cổ phần – phát hành cổ phiếu và trái phiếu công ty; các doanh nghiệp nhà nước và công ty trách nhiệm hữu hạn – phát hành trái phiếu doanh nghiệp; các quỹ đầu tư chứng khoán và công ty quản lý quỹ – phát hành chứng chỉ đầu tư.

Sau khi chứng khoán của các tổ chức phát hành được chào bán lần đầu trên TTCK sơ cấp, hay thường gọi là chào báo cổ phiếu lần đầu ra công chúng, sẽ được các NĐT giao dịch, mua bán lại trên TTCK thứ cấp. Khi các tổ chức phát hành tiến hành niêm yết chứng khoán là việc công bố chứng khoán đủ tiêu chuẩn giao dịch tại thị trường chính thức (SGDCK hay Trung tâm GDCK). Tổ chức niêm yết là tổ chức phát hành có chứng khoán được niêm yết trên TTCK.

Tổ chức phát hành, tổ chức niêm yết và NĐT được coi là những chủ thể tạo nên sự sôi động của TTCK. Trong đó, các công ty cổ phần là tổ chức phát hành và tổ chức niêm yết quan trọng, tạo ra nguồn hàng hóa (cổ phiếu, trái phiều) thường niên và có khối lượng giao dịch đáng kể trên thị trường chứng khoán.

Xem thêm: Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh Các yếu tố ảnh hưởng đến thực trạng công bố thông tin của các doanh nghiệp niêm yết HOSE, nhóm ngành sản xuất, kinh doanh và đề xuất giải pháp

Nguyễn Đình Long

Tôi là Nguyễn Đình Long, hiện tại tôi là Quản lý nội dung của Luận Văn 3C– Chuyên cung cấp dịch vụ làm luận văn uy tín. Chúng tôi đặt lợi ích của khách hàng là ưu tiên hàng đầu.  Website: https://luanvan3c.com/ – Hotline: 0966.736.325.